در قانون اسلام مصرف مشروبات الکلی به دلیل داشتن خاصیت مست‌کنندگی و زوال عقل ممنوع می باشد تا جایی‌که مصرف این گونه مایعات چه از طریق نوشیدن، تزریق و یا حتی دود کردن جرم شناخته شده و مجازات بسیاری به همراه دارد. شرب به معنی نوشیدن و خمر نیز به معنی مست‌کنندگی است. درنتیجه می توان چنین نتیجه گرفت که شرب خمر به معنای نوشیدن یک مایع مست‌کننده است که چه به صورت دست ساز و یا چه به صورت کارخانه ای تولید شده باشد. مشروبات الکلی انواع شراب گرفته شده از انگور یا خرما و کشمش هستند. علاوه بر این، مایعات الکلی مانند ودکا و شامپاین که در کارخانه تولید می شوند، در دسته مشروبات الکلی قرار گرفته دارند. در ادامه این مقاله همراه ما باشید تا با جرم مصرف مشروبات الکلی برای بار اول، حین رانندگی، حکم تصادف منجر به فوتی در حالت مستی و جرم نگهداری مشروبات الکلی آشنا سازیم.
در قانون اسلام ارتکاب جرم برای بار اول دارای تخفیفاتی است که حمل مشروبات الکلی نیز جزء این دسته به شمار می رود. اگر فردی که حامل مشروبات الکلی باشد، فاقد سوءپیشینه است، قاضی برای او تخفیف قائل شده و درنتیجه می تواند از حبس و پرداخت جریمه نقدی و یا شلاق مبرا شود. اما تخفیفاتی که قاضی برای مجرم در نظر می‌گیرد به وضعیت پرونده و نداشتن سابقه او نیز مربوط است. باتوجه به تبصره 3 ماده 703 قانون مجازات، در صورت حمله مشروبات الکلی فرد مجرم برای بار اول می تواند از تخفیفات آن برخوردار شود اما درهرصورت امکان معلق شدن مجازات در آن وجود ندارد.
مصرف مشروبات الکلی یا شرب خمر نیز دارای مجازات بوده و یکی از حدود شرعی بشمار می رود تا جایی که مجازات حدی برای آن در نظر گرفته شده است. با توجه به ماده 264 قانون مجازات اسلامی مصرف مشروبات الکلی که از طریق خوردن، نوشیدن و یا تزریق چه به مقدار کم یا زیاد، چه به صورت جامد و یا مایع، چه این که مست کند یا نه، خالص باشد یا مخلوطی از انواع مشروبات مختلف، موجب حد می شود.
باتوجه به این نوع تعریف می توان گفت میزان مشروبات الکلی چه کم و یا زیاد، دارای حد شرعی و مجازات است که مجازات آن نیز با توجه به ماده 265، هشتاد ضربه شلاق می باشد که امکان اعمال تخفیف و یا تشدید نیز برای آن وجود ندارد. اگر فرد این عمل را بارها تکرار کند، با توجه به ماده 136 قانون مجازات برای بار چهارم به اعدام محکوم می شود.
همان‌طورکه می‌دانید رانندگی یک فعالیت حساس است که هرگونه بی دقتی در آن موجب ایجاد آسیب به راننده و سرنشینان آن می شود. حتی می تواند برای دیگر افراد نیز خطرآفرین باشد. به همین دلیل قانون‌گذاران قوانینی را در حین رانندگی وضع کرده اند به گونه ای که هرگونه مصرف مشروبات الکلی در حین رانندگی را به یکی از نابخشودنی ترین جرایم طبقه بندی کرده اند.
قانون‌گذاران با استفاده از دستگاه هایی می توانند میزان وجود مشروبات الکلی در فرد را تشخیص دهند. همچنین می توانند از طریق تست الکل سنج و یا آزمایشات خون و ادرار نیز میزان الکل و مواد مخدر را در فرد ثابت کنند. به همین منظور با توجه به قوانین کشور ایران و ماده 264 و 265 قانون مجازات اسلامی هرگونه جرم مصرف مشروبات الکلی برابر با هشتاد ضربه شلاق می باشد.
با توجه به ماده 718 قانون مجازات اسلامی، اگر راننده در حالت مستی تصادف کند، حکم او بیش از دو سوم مجازات قانونی خواهد بود که علاوه بر شلاق و حبس، به پنج سال محرومیت از رانندگی نیز محکوم می شود. با توجه به قانون مجازات اسلامی، جرم مصرف مشروبات الکلی و حمل آن در حین رانندگی برای افرادی که هنوز به سن قانونی نرسیده اند، شامل تخفیف است.
علاوه بر این، رانندگان مست ده نمره منفی و رانندگان خودروهای سنگین نیز بیست نمره منفی بدین منظور دریافت خواهند کرد. همچنین اگر پلیس راهنمایی و رانندگی، راننده ای را در حین مستی شناسایی کند، او را به پرداخت چهارصد هزار تومان جریمه محکوم می نماید که ممکن است خودروی او به مدت 21 روز نیز توقیف گردد.
اگر راننده درحال مستی رانندگی کند، علاوه بر این‌که خود مجازاتی را برای شرب خمر دریافت می‌کند، ممکن است باعث ایجاد تصادف و بروز آسیب های جدی شود. اگر راننده با یک فرد تصادف کرده و او فوت کند، این قتل غیرعمد شناخته شده و با توجه به ماده های 714 و 718 راننده به بیش از دو سال حبس محکوم می گردد که ممکن است این میزان به پنج سال نیز افزایش پیدا کند. همچنین اگر اولیای دم مقتول نیز درخواست دیه دهند، راننده باید دیه فرد را پرداخت نماید. بیمه می تواند دیه را تحت پوشش داشته باشد اما ممکن است پس از پرداخت دیه به دلیل مستی راننده آن را از او درخواست نماید.
همان‌طورکه در بخش های قبل به آن اشاره کردیم، بعضی از کارها در شرع اسلام حرام هستند ازآن‌جایی‌که جنبه عمومی دارند در قانون نیز با عنوان جرم شناخته می شوند. شرب خمر نیز در اسلام ممنوع بوده و جزء جرایم حرام شناخته می شود چرا که باعث زوال عقل می‌گردد. از این‌رو در اسلام برای آن مجازات حد در نظر گرفته شده است. با توجه به ماده 265 قانون مجازات اسلامی حتی اگر مصرف ماده ای مانند آب‌جو باعث ایجاد مستی نشود، مجازات حدی را در پی خواهد داشت که هشتاد ضربه شلاق است.
جرم نگهداری مشروبات الکلی در خانه با جرم مصرف مشروبات الکلی تفاوت دارد. در این بخش صرف نظر از این‌که فرد سازنده و یا نگه دارنده آن است، میتوان گفت داشتن مشروب در خانه شامل دو حالت است. در حالت اول، فرد مشروب دست‌ساز و یا مشروب خارجی را تنها برای مصرف در خانه خود نگه داشته است. در حالت دوم مشروبات با هدف قاچاق به داخل و یا خارج از کشور نگه داری شده اند که هرکدام از آن ها دارای مجازات هستند.
مشروب های دست‌ساز همان مشروبات الکلی هستند که در داخل کشور تولید می شوند. ازآن‌جایی‌که پس از انقلاب اسلامی ساخت مشروب در کشور ایران ممنوع اعلام شد، این مایع حتی به صورت صنعتی و کارگاهی نیز تولید نشده و به آن مشروب دست‌ساز گفته می شود. با توجه به ماده 702 قانون مجازات اسلامی فردی که انواع مشروب های دست‌ساز را در خانه خود نگه می دارد، به تحمل حبس از شش ماه تا یک سال، 74 ضربه شلاق و پرداخت جریمه نقدی پنج برابر ارزش تجاری مشروب نگه داری شده محکوم خواهد شد.
در برخی موارد نگه داری مشروب با هدف فروش آن است که مجازات ماده 702 به آن نیز اعمال می شود. قانون برای افرادی که هرگونه مشروبات الکلی را در خانه نگه می‌دارند قوانین سخت گیرانه ای در نظر گرفته است و هیچ تخفیفی برای آن قائل نشده است. ازآن‌جایی‌که شرب خمر دارای حد شرعی است، باید بدانید که این نوع جرم قابل تخفیف نیست مگر این که مجرم قبل از اثبات جرم نسبت به گناه بودن آن اقرار کند و یا به دنبال عفو باشد. دراین‌صورت قاضی با توجه به تشخیص خود می تواند تخفیف هایی را در نظر بگیرد.
با توجه به آن چه که در بخش های قبل به آن اشاره کردیم، شرب خمر یا مصرف مشروبات الکلی برای بار اول تحمل هشتاد ضربه شلاق است که این مجازات برای بار اول، دوم و سوم یکسان می باشد. برای بار چهارم فرد به اعدام محکوم می شود.
برای دفاع از جرم حمل مشروبات الکلی می توانید از لایحه دفاعیه حمل مشروبات الکلی که یک لایحه بسیار کاربردی است استفاده کنید. این لایحه زمانی به دادگاه تقدیم می‌گردد که شخص مجرم به حمل انواع مشروبات الکلی تحت تعقیب باشد. اگر مرتکب جرم جزئی از کارکنان دولت، نیروهای مسلح و یا قوای سه گانه باشد، علاوه بر تحمل مجازات جرم مصرف مشروبات الکلی به انفصال موقت از خدمات دولتی نیز محکوم خواهد شد.
علاوه بر این، باید اسناد و مدارک مرتبط را نیز همراه با لایحه تقدیم دادگاه کنید. در ابتدا باید ثابت کنید که از حمل مواد مخدر بی اطلاع بوده اید. می توانید با معرفی شاهد، بی اطلاع بودن خود را ثابت کنید. اگر حمل مشروبات الکلی یک توطئه باشد، فرد باید فیلم های ضبط شده و استشهادیه را همراه با نمونه لایحه دفاعیه به قاضی ارائه کند.
سخن پایانی
مصرف هرگونه مشروبات الکلی در قانون اسلام جرم شناخته شده و دارای مجازات حدی است. جرم مصرف مشروبات الکلی برای بار اول، دوم و سوم برابر هشتاد ضربه شلاق است که برای بار چهار نیز فرد به اعدام محکوم می شود. در این مقاله سعی کردیم شما را با انواع مجازات مصرف مشروبات الکلی و یا شرب خمر آشنا سازیم و همچنین نحوه دفاع از اتهام در برابر حمل مشروبات الکلی را بیاموزید. با مطالعه این مقاله می توانید اطلاعات مفیدی در این زمینه بدست آورید.
